„Mieszkaniae kawalera” z pierwszą prasową recenzją

Najnowsza książka Leszka Jodlińskiego Mieszkaniae kawalera doczekała się pierwszej prasowej recenzji.

Omówienie i ocena książki pojawiła się na łamach regionalnej edycji Gazety Wyborczej w dodatku Tygodnik Katowice. Jej autorem jest historyk i badacz współczesnych dziejów Górnego Śląska red. Józef Krzyk.

Dziennikarz zaczyna swoją recenzję następującymi słowami

„Ładna mi kawalerka! Bagatela, sto metrów kwadratowych. Zła wiadomość dla tych, którzy mieliby ochotę tu zamieszkać, jest taka, że oferta jest już nieaktualna. Dobra – że dzięki odkryciu Leszka Jodlińskiego każdy może zobaczyć, jak to miejsce kiedyś wyglądało”.

Do lektury całości tekstu zapraszamy na strony Gazety Wyborczej z 9 – 10. 12. 2023 roku.

Wkrótce również nasze własne omówienie tego tekstu na stronie Wydawnictwa AZORY (w zakładce Recenzje).

Wakacyjne plany czyli nad czym pracujemy w Wydawnictwie AZORY

Wakacje to pozornie tylko czas odpoczynku. W każdym razie nie dla wszystkich. Myśląc o naszych planach na drugą połowę 2023 roku przygotowujemy książkę, na którą powinni ostrzyć sobie zęby wszyscy miłośnicy historii Górnego Śląska i… architektury. Zresztą, tak naprawdę wierzymy, że grono czytelników tej książki będzie znaczenie szersze.

Do prac redakcyjnych i w wir edytorskich projektów trafiła publikacja, jaką przygotowujemy na 100-lecie otwarcia domu tekstylnego Erwina Weichmanna w Gliwicach, dzieło (czy trzeba to przypominać ?) Ericha Mendelsohna.

Publikacja powstała po blisko trzyletnich pracach, analizie dokumentacji, poszukiwaniu i znajdowaniu nowych tropów archiwalnych. Książka powinna ujrzeć światło dzienne we wrześniu tego roku.

Czy zaskoczy? Czy opowie coś nowego o dziele Ericha Mendelsohna? Mamy nadzieję, że tak będzie. Teraz to wszystko co możemy Państwu powiedzieć. Więcej już wkrótce, prosimy o cierpliwość, którą – mamy nadzieję – Państwu i miłośnikom modernizmu i historii Górnego Śląska, wynagrodzimy. Odsyłamy do naszego profilu na FB oraz do informacji na stronie internetowej Wydawnictwa.

Wszystkich chcących skorzystać z naszej bieżącej oferty zapraszamy do księgarni on-line

Materiały zdjęciowe objęte są prawami autorskimi Wydawnictwa AZORY. Jakiekolwiek ich udostępnianie, kopiowanie, reprodukowanie wymaga pisemnej zgody Wydawnictwa AZORY

A teraz idziemy do fotografa…

A teraz idziemy do fotografa… zrobić sobie zdjęcie. Chcecie zobaczyć jak to się skończyło? Bardzo proszę. Więcej w książce „Gliwiczanie w fotografii odświętnej. Portret mieszkańców Gleiwitz”. Drugie wydanie w miękkiej oprawie ze skrzydełkami. Tutaj ją można zamówić.

Gliwicka ulica w latach trzydziestych XX wieku. Archiwum Wyd. AZORY

Noc kryształowa w Pustych krzesłach

Wydarzenia Nocy kryształowej 1938 roku nazywanej także Novemberpogrom, znajdują swój dramatyczny i poruszający obraz w książce Leszka Jodlińskiego Puste krzesła. Wydarzenia nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku obserwujemy oczyma świadków: Willy’ego Cohna, Martina Hirscha, Ericha Schlesingera, Ludwiga Guttmanna, Arthura Kochmanna i wielu, wielu innych. To relacje tych osób, fragmenty dokumentów z tego czasu znajdziecie na kartach książki Puste krzesła.

Na zdjęciu okładki książki umieściliśmy kamień, a w istocie okruch cegły, która w dwójnasób przemawia swoją symboliką.

Upamiętnia ofiary i cierpienia ofiar pogromu. Oznaczenie ułomkiem kamienia czyjegoś pochówku w tradycji judaistycznej uznawane jest za spełnienie przykazania i szlachetnego uczynku…. W tym przypadku kamień ten upamiętnia w szczególności te osoby, które straciły życie w obozach Dachau i Buchenwaldu, do których (po Nocy kryształowej) na kilkadziesiąt tygodni je wywieziono i z których już nie powróciły…

Fragment zreprodukowanej cegły pochodzi z pozostałości obrysu ścian gliwickiej synagogi. Nadaje mu to wyjątkowej wagi i symbolicznej wymowy. Gliwicka synagoga spłonęła w Noc kryształową, a w kilkanaście miesięcy później jej pozostałości zostały wyburzone. Na miejscu urządzono plac zabaw’ i skwer dla dzieci. Uczyniono to zgodnie z planami z 1939 roku znajdującymi się w Archiwum Państwowym w Gliwicach.

Zachęcamy dzisiaj do lektury książki i chwili refleksji w kolejną rocznicę listopadowego pogromu.

Wspomnienie Nocy kryształowej w Pyskowicach i na Śląsku. Spotkanie 8 listopada 2020 roku

„(…) Tragiczną cezurą w losach rodziny, jak i dla całej społeczności niemieckich Żydów, stała się Noc Kryształowa z 9 na 10 listopada 1938 roku. Sklep Karlinera został tej nocy doszczętnie zniszczony. Herbert, młodszy brak Waltera, w dokumencie zarejestrowanym w 1995 roku i przechowywanym w amerykańskim Holocaust Memorial Museum (Muzeum Pamięci Holokaustu) wspominał te wydarzenia. Pamiętał, jak ojciec schodząc 10 listopada o godzinie szóstej rano do sklepu, zastał jego wyposażenie kompletnie zniszczone (…)” – to krótki fragment z książki „Puste krzesła. Historie Żydów ze Śląska” nawiązujący do wydarzeń Nocy w ówczesnych Pyskowicach (Preiskretscham).

Do wydarzeń Nocy Kryształowej 9/10 listopada 1938 roku na terenie G. Śląska nawiążemy podczas spotkania on-line upamiętniającego te wydarzenia, do jakiego dojdzie w niedzielę 8 listopada 2020 roku w ratuszu w Pyskowicach. Gościem spotkania będzie Leszek Jodliński, autor książki „Puste krzesła. Historie Żydów ze Śląska”.

Serdecznie zapraszamy!

„Puste krzesła” 19 czerwca w Gliwicach.

Spotkanie autorskie z Leszkiem Jodlińskim, autorem książki „Puste krzesła. Historie Żydów ze Śląska” odbędzie się 19 czerwca w Gliwicach, w Rynku 4-5 http://www.gtwgliwice.pl/kontakt-pl.html

Kilka informacji organizacyjnych. Gospodarzem spotkania jest Stacja Artystyczna Gliwice, której dziękujemy za gościnę. Zaczynamy o godzinie 18.30. Spotkanie moderuje Pan Dariusz Walerjański. Rozmowa, a potem pytania potrwają do ok. 20.00. Po spotkaniu sprzedaż książki w cenie 45 PLN (TYLKO GOTÓWKA, bardzo o to prosimy, docenimy wyliczone kwoty) oraz możliwość uzyskania autografu autora. Przypominamy z żalem, iż liczba miejsc jest niestety ograniczona (wymogi sanitarne; nie ma możliwości rezerwacji miejsc).

Książką wydana została m.in. dzięki mecenatowi firmy DYSKRET (http://www.dyskret.com.pl/ ), która dofinansowała jej druk. Tak rozumiemy społeczną odpowiedzialność biznesu i bardzo za nią dziękujemy!

www.azorywydawnictwo.pl

Jest już ostateczna wersja okładki książki Puste krzesła. Publikacja za chwilę trafia do druku.

Reprodukujemy ostateczną wersję okładki książki. Książkę wkrótce kierujemy do druku. Trwają już ostatnie przygotowania. Bądźcie czujni i odwiedzajcie naszą stronę oraz profil na FB.

Padają pytania o treść książki. Oto garść informacji.

Puste krzesła to zbiór tekstów historycznych odwołujących się do tradycji literatury faktu, czy reportażu historycznego. W drugiej części opublikowane są eseje związane z historią Żydów pochodzących z obszaru Śląska. Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że dominują postaci wywodzące się z terenu Górnego Śląska. Eseje podejmują również niektóre wątki dziedzictwa materialnego tej społeczności, które przetrwały na tym terenie, jak między innymi nekropolie żydowskie z terenu Gliwic, Opawy, czy Pyskowic. Cezurą czasową jest rok 1945, choć niektóre z wątków poprowadzone są do współczesności (losy rodziny Hirsch).

Zainteresowanie autora, od wielu lat zawodowo zajmującego się w swojej pracy muzealnej i publicystycznej oraz naukowej sprawami Żydów Europy Środkowej, koncentruje się na środowisku Żydów niemieckich (niemieckojęzycznych).

Wybór tematów nawiązuje do tekstów, które napisał w latach 2005-20018, a w których odniósł się zarówno do spraw o istotnym znaczeniu dla tego środowiska (np. historii Petycji Bernheima, która  była jedynym przypadkiem skutecznej ochrony praw Żydów w III Rzeszy, a związana jest wprost z terenem G. Śląska), jak i historii, które przez swoją złożoność, powiązania ze zjawiskami toczącymi się do nich współcześnie, posiadają niezwykłą wymowę symboliczną i emocjonalną. To historie, które aczkolwiek nie odnoszą się wprost do Holocaustu, są jego zapowiedzią. Rejestrują nadchodzącą Zagładę lub ukazują losy Żydów śląskich, w przeddzień ich zinstucjonalizowanej eksterminacji. 

Na kartach książki pojawiają się takie postaci, jak Erwin Weichmann, przedsiębiorca i kupiec z Gliwic (wówczas Gleiwitz) związany z Erichem Mendelsohnem (wybitnym architektem dwudziestolecia międzywojennego w Niemczech i jednego z największych architektów żydowskich XX wieku). Jego losy i dzieje jego rodziny to mikrohistoria losów śląskich i niemieckich Żydów. Wydaje się, zaprezentowane w książce losy rodziny Weichmann (Winston), to dzisiaj najbardziej kompletna historia tej rodziny i losów inwestora Seidenhaus Weichmann. Rozdział ten został bogato zilustrowany m.in. w nigdy wcześniej niepublikowane zdjęcia mieszkania Erwina Weichmanna. Wnętrza, których nie projektował E. Mendelsohn, lecz Robert Krafft, architekt pracujący w Berlinie i kojarzony bardziej z modułowymi domami miedzianymi w Palestynie, niż z gliwicką realizacją.

Innym z bohaterów jest dr Ludwig Guttmann, wybitny neurolog, twórca paraolimpiad pochodzący z górnośląskiego Toszka (do 1945 r. Tost). Mniej znane jest to, jak – będąc dyrektorem szpitala żydowskiego we Wrocławiu – ratował dziesiątki swoich pacjentów i uciekinierów przed śmiercią. Wrota szpitala zamieniał w bramę do nowego życia.

Wyjątkową postacią jest Walter Karliner, Żyd z Pyskowic (wówczas Peiskretscham), którego historię opowiada Muzeum Shoah w paryskiej dzielnicy Le Marais, bo jest tego muzeum bohaterem. Postać i historia bardzo słabo znana w Polsce.

Każda z tych historii (jest ich łącznie osiem), to prowadzone od lat małe śledztwa i poszukiwania, spajanie wątków i postaci. Odrzucanie legend od faktów. Niektóre z tekstów były publikowane pierwotnie w „Gazecie Wyborczej”, w wersjach skróconych i dostosowanych do formatu Gazety. Po wielu latach niektóre z nich, w wyniku zmian i uzupełnień stały się już zupełnie nowymi opowieściami i historiami. Zaktualizowane i bardzo gruntownie poprawione. Jeszcze bardziej poruszają.

Zbiór liczy, jak powiedziano, osiem reportaży historycznych. Ich zasięg terytorialny, to geografia rozpięta od Nowego Jorku, Buenos Aires, Paryża, Berlina, Śląska, Tel Awiwu po łotewską Lipawę. Tam gdzie było to możliwe wątki zostały poprowadzone aż po współczesność. Najważniejszym zamysłem było pokazanie, jak drobne (z pozoru) działania, regulacje prawne, systematycznie i bezwzględnie pomniejszające pole wolności niemieckich Żydów, doprowadziły do dramatycznych i tragicznych wydarzeń. To zbiór będący także wyrazem fascynacji środowiskiem Żydów śląskich. Skromnym opisem tej społeczności. Ludzi na pozór zwyczajnych, jak w przypadku Samuela Hirscha z Bytomia (Beuthen). To opis wydarzeń, których symboliczna wymowa więcej mówi o losie Żydów europejskich, niż rozbudowane opracowania naukowe.

Uzupełnieniem tekstu zasadniczego są eseje prezentujące żydowskie miejsca pamięci i obszary naznaczone. Zaniedbane cmentarze, domy modlitwy. Inne teksty  (recenzje wystaw, filmów) odnoszą się także do  działań z zakresu kultury i przemysłów pamięci, które los Żydów G. Śląska w istocie pomijają.

To cześć pośrednio nawiązuje do dorobku zawodowego autora i jego muzealnej praktyki. Swoistego obciążenia przyjmowaniem takiej perspektywy. Historii opisywanej przez zdarzenie z pozoru nieznaczące, zwyczajne, jak epizod z historii rodziny Lustig z Gleiwitz. Smutnym symbolem zapomnienia losów Żydów do 1945 roku jest fakt, iż ani na terenie Polski (Muzeum Polin, Muzeum Śląskie), ani w Niemczech (Muzeum Żydowskie w Berlinie), Żydzi śląscy nie mają wyraźnie odnotowanej podmiotowości i własnej pamięci.

Wydawnictwo jest bogato ilustrowane (zawiera ponad 60 fotografii). Zawiera zdjęcia ze zbiorów własnych autora, archiwów prywatnych (m.in. rodziny Hirsch w Izraelu), jak również z placówek muzealnych (United States Holocaust Memorial Museum w Nowym Jorku, ŻIH w Warszawie). W kilku przypadkach można śmiało powiedzieć o ich publikacji po raz pierwszy w historii: sztuki czy badań nad Żydami tego regionu. Z drugiej strony zamysłem autora było to, by była to lektura pozornie łatwa i odwołując się (gdzie to możliwe) do obrazów. Tekst pomimo głębokiego osadzenia w materiale źródłowym pozbawiony jest niemal zupełnie przypisów i odniesień do aparatu naukowego. To zamysł świadomy.

Tytuł Puste krzesła zainspirowany został przez zdjęcie wykonane przez autora w synagodze Pod Białym Bocianem we Wrocławiu. Puste krzesła widziane z empor synagogi,prowokowały do pytania, co można zrobić, by choć na moment te symboliczne miejsca – tragicznie i w pośpiechu opuszczone – wypełniły się zapomnianymi lub nieznanymi postaciami.

www.azorywydawnictwo.pl

Leszek Jodliński Puste krzesła. Historie Żydów ze Śląska, Kraków – Gliwice 2020, (wyd. AZORY), I wydanie. (216 stron, okładka zintegrowana, 67 fotografii archiwalnych, dokumentów i zdjęć współczesnych)

Piszą i mówią o naszej książce o gliwiczanach, to się pochwalimy

Na falach rozgłośni Mittendrin w Raciborzu, o naszej książce „Gliwiczanie w fotografii odświętnej”, z redaktor Anitą Pendziałek rozmawiał jej autor, Leszek Jodliński. Zapraszamy do lektury rozmowy i odsłuchania podcastu!

Link na stronę z rozmową w Mittendrin

www.azorywydawnictwo.pl

Pracujemy, pracujemy… Puste krzesła w przygotowaniu.

Pracujemy nad książką. Już po składzie, trwa druga korekta. Dobieramy ostatnie zdjęcia, coś wyrzucamy, coś dodajemy. O naszym projekcie poinformowaliśmy już przyszłych partnerów spotkań i promocji. Mamy nadzieję, że postpandemia w niczym już nam nie utrudni życia. Gdyby zresztą wśród Czytelników były osoby, które chcą gościć książkę, wydawnictwo i autora, to zapraszamy do kontaktu.

Tak wygląda jedna z propozycji okładki. Jedna z kilku finałowych. Ta zwycięska wygląda jednak jeszcze inaczej. Premiera pod koniec maja 2020 roku. O spotkaniach autorskich będziemy tutaj (i na profilu wydawnictwa AZORY na FB) informowali.

www.azorywydawnictwo.pl

Marcowe spotkanie w Klubie Tygodnika Powszechnego w Gliwicach nie odbędzie się

Planowane na 16 marca 2020 roku spotkanie autorskie z Leszkiem Jodlińskim, tłumaczem i redaktorem „Dziennika ks. Franza Pawlara”, niestety nie odbędzie się. Powodem są decyzje administracyjne w kraju związane z zagrożeniem sanitarnym i zdrowotnym w Polsce. Nowego terminu spotkania nie jesteśmy w stanie podać wcześniej niż pod koniec marca 2020 roku. Wszystkim życzymy zdrowia i cierpliwości i zapraszamy do naszej Księgarni online https://azorywydawnictwo.pl/ksiegarnia-internetowa-wydawnictwa-azory/

Strony najnowszego wydania „Dziennika” (2018, reedycja 2020)